Ματιές στο 1821
μέρος Γ
Του "Ιδεογράφου"
Του "Ιδεογράφου"
Ίσως φανεί περίεργο, αλλά στην μακρινή Χιλή υπάρχουν αγάλματα του Λόρδου Κόχραν (όπως αυτό που δείχνει η φωτογραφία στην πόλη Βαλπαραίζο) και ένα καταδρομικό φέρει το όνομά του, όπως και ένα νησί. Ναι, του ίδιου Κόχραν που τέθηκε επικεφαλής των ναυτικών δυνάμεων της Επανάστασης του 1821. Ανάλογες τιμές δόθηκαν και στην Ελλάδα, κάτι που μπορεί να διαπιστώσει εύκολα κανείς από τις ονομασίες ορισμένων δρόμων και πλατειών της Αθήνας. Όλους αυτούς τους αξιωματούχους και αξιωματικούς των Μεγάλων Δυνάμεων που ήρθαν και ηγήθηκαν διαφόρων ένοπλων σχηματισμών των επαναστατημένων Ελλήνων τους αποκαλέσαμε φιλέλληνες, εννοώντας ότι πήραν μέρος στην επανάσταση επειδή ήταν "φίλοι των Ελλήνων". Κάποια από αυτούς όντως ήρθαν για ιδεαλιστικούς λόγους, όπως ο Λόρδος Βύρων. Και πολλοί (οι περισσότεροι- και οι περισσότεροι άγνωστοι απλοί μαχητές) που ήρθαν για ιδεαλιστικούς λόγους δεν ήταν αξιωματούχοι κάποιου κράτους. Όμως η παρουσία του Κόχραν, για παράδειγμα, στη Χιλή για τον ίδιο λόγο (και στη Βραζιλία) δείχνει άλλο πράγμα και αυτός ήταν ο κανόνας: Οι Εγγλέζοι, ως φιλελεύθεροι τον καιρό εκείνο, αλλά και για προφανή οικονομικοπολιτικά ωφέλη, έστειλαν παντού όπου κατέρρεαν οι παρηκμασμένες μεσαιωνικές αυτοκρατορίες επιλεγμένους δικούς τους ανθρώπους για να πάρουν μέρος και να επηρεάσουν τις εξελίξεις προς όφελος του αγγλικού κράτους. Στη χειρότερη περίπτωση για να αποκτήσουν πολιτικές επαφές με τα υπό ίδρυση εθνικά κράτη. Το ίδιο έπρατταν και οι Γάλλοι.
Έτσι, όλα τα λατινοαμερικάνικα κράτη το 1821 άλλαξαν ουσιαστικά πάτρωνα, από τους Ισπανούς κατσαπλιάδες φεουδάρχες στους Άγγλους τραπεζίτες και βιομηχάνους. Φυσικά δεν είναι το ίδιο πράγμα η υποδούλωση με την εξάρτηση και για αυτό η θέση των λαών εκείνων καλυτέρεψε συγκριτικά με πριν. Το ίδιο έγινε και στην Ελλάδα, αν και εδώ το παιχνίδι ήταν πιο σύνθετο: και οι Γάλλοι και οι Ρώσσοι μπορούσαν να υποστηρίξουν την ίδια τακτική, λόγω της εγγύτητας των χωρών τους. Και έτσι η ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας έγινε ένας μύλος όπου ανακατεύονταν πάντα πολλά και διάφορα συμφέροντα. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, υπό διαφορετικές συνθήκες φυσικά σε σχέση με το 1821.
Οι περισσότεροι από τους πρώϊμους "Λώρενς της Αραβίας" ήταν προοδευτικοί για την εποχή τους και με σαφή σημάδια ρομαντισμού (βοηθούσαν λαούς να αποτινάξουν σκοταδιστικά κοινωνικά συστήματα και να εκπληρώσουν το αίτημα της εθνικής τους απελευθέρωσης), αλλά ήταν συνάμα οι φορείς της Αγγλικής πολιτικής. Αν το δούμε και συμβολικά, ο Λόρδος Κόχραν όταν κατέφτασε στην Ελλάδα και ανέλαβε την διοίκηση των ναυτικών δυνάμεων (κατόπιν ανάθεσης από την Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας -Μάρτιος 1827), έφερνε μαζί του 100.000 ισπανικά τάλιρα, τα οποία είχαν συγκεντρώσει φ ι λ ε λ λ η ν ι κ ο ί κύκλοι της Αγγλίας, αλλά και μέρος του δεύτερου δ α ν ε ί ο υ που χορήγησε το αγγλικό κράτος στην ελληνική κυβέρνηση.
Μια αυτοκρατορία λοιπόν που διαίρεσε και βασίλευσε. Και δημιούργησε μια νέα αυτοκρατορία, η οποία έφτασε στο απόγειό με την αυγή του 20ου αιώνα. Οι χώρες εκείνες που κατάφεραν και συγκρότησαν κράτος με τη στρατιωτική και οικονομική αρωγή της Αγγλίας ή της Γαλλίας ή άλλων ισχυρών της εποχής, παρέμειναν μέχρι σήμερα εξαρτημένες οικονομικά και πολιτικά. Οι περισσότερες με άλλα πλέον αφεντικά. Δεν μπόρεσαν να βαδίσουν έναν δρόμο πραγματικά ανεξάρτητο. Η ιστορία θα πρέπει να χρωματίσει ανάλογα τη δράση αυτών των ανθρώπων, χωρίς να μπαίνει σε άτοπες και ανιστόρητες υποθέσεις για το τι θα γινόταν αν δεν βοηθούσαν οι Μεγάλες Δυνάμεις (μέσω και αυτών) στα πρώτα κιόλας βήματα των νέων κρατών. Η ιστορία συνέβη όπως συνέβη.
---------------------------------
Προηγούμενη "Ματιά στο 1821"---->ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου